Khủng Hoảng Logistics Tại Pakistan: Ấn Độ Cấm Quá Cảnh Gây Tắc Nghẽn Và Tăng Vọt Chi Phí Vận Tải

Ngày càng nhiều hãng tàu quốc tế rút khỏi các cảng Pakistan sau lệnh cấm của Ấn Độ, khiến hàng nghìn container tồn đọng, chi phí logistics leo thang và xuất khẩu bị đình trệ nghiêm trọng.

1. Nguyên Nhân Sự Việc

Gần đây, chính phủ Ấn Độ đã ban hành lệnh cấm quá cảnh hàng hóa có xuất xứ từ Pakistan qua lãnh thổ của mình, bao gồm cả hình thức “Remaining On Board” (ROB – hàng còn trên tàu). Đây là phương thức mà nhiều hãng tàu quốc tế sử dụng để trung chuyển hàng từ Pakistan qua các cảng lớn của Ấn Độ như Mundra và Nhava Sheva.

Hệ quả trực tiếp là các tuyến hàng hải toàn cầu buộc phải loại bỏ các cảng của Pakistan khỏi hành trình, khiến tình trạng gián đoạn chuỗi cung ứng ngày càng nghiêm trọng.

2. Tác Động

Theo Hiệp hội Đại lý Tàu Pakistan (PSAA), nhiều hãng tàu lớn như MSC (Thụy Sĩ) và CMA CGM (Pháp) đã hủy bỏ hoặc điều chỉnh tuyến đi qua Pakistan:

• MSC chuyển toàn bộ hàng từ Pakistan sang cảng Colombo (Sri Lanka).

• CMA CGM loại Karachi khỏi ít nhất bốn tuyến dịch vụ quốc tế.

Các tàu xuất phát từ Pakistan hiện buộc phải cập cảng Dubai, Colombo hoặc Jebel Ali thay vì các điểm trung chuyển tại Ấn Độ.

(Nguồn: Nguyễn Việt Đức – LOGISTICS VIETNAM)

3. Hệ Lụy

Việc đổi hướng đã dẫn đến tình trạng ùn tắc nghiêm trọng tại các cảng lớn như SAPT, QICT và Karachi Gateway Terminal, nơi hàng trăm container đang chờ xử lý.

Ông Khurram Mukhtar – Chủ tịch danh dự của Hiệp hội Xuất khẩu Dệt may Pakistan – cho biết: “Hiện đang có lượng container tồn đọng rất lớn tại cảng. Ngành xuất khẩu dệt may, đóng góp 17 tỷ USD hàng năm, đang chịu ảnh hưởng nặng nề.”

Để đối phó với khủng hoảng, MSC đã khởi động tuyến trung chuyển “Pakistan-Colombo Shuttle Service” nhằm duy trì chuỗi cung ứng tạm thời.

Đồng thời, các hãng tàu bắt đầu áp dụng phụ phí khẩn cấp. Cụ thể, CMA CGM áp dụng Phụ phí Hoạt động Khẩn cấp (EORS) lên tới 800 USD/container cho hàng đi Mỹ, Mỹ Latinh và Úc, bắt đầu từ ngày 15/5 đến 6/6.

4. Nguy Cơ Đối Với Kinh Tế Pakistan

Tình trạng hiện tại được cho là đe dọa nghiêm trọng đến nỗ lực phục hồi kinh tế của Pakistan, quốc gia 240 triệu dân đang trông cậy vào xuất khẩu để tăng trưởng. Trước đó, xuất khẩu của Pakistan đã tăng 6% trong năm tài khóa, đạt 27 tỷ USD.

Tuy nhiên, với các rào cản hiện tại:

• Chi phí logistics tăng cao.

• Container tồn đọng kéo dài gây thêm chi phí lưu bãi.

• Rủi ro mất uy tín trong chuỗi cung ứng toàn cầu.

Ông Mohammed A. Rajpar – Chủ tịch PSAA – nhận định đây là hành động “không chính đáng” từ phía Ấn Độ, và cho rằng hành động này vi phạm các thông lệ thương mại quốc tế.

5. Kết Luận

Khủng hoảng tại các cảng Pakistan đang là bài học lớn cho cả ngành logistics và các doanh nghiệp xuất khẩu khu vực. Việc phụ thuộc quá nhiều vào các tuyến trung chuyển qua lãnh thổ Ấn Độ đã bộc lộ những điểm yếu mang tính chiến lược.

Trong bối cảnh này, doanh nghiệp cần theo sát các biến động địa chính trị và đa dạng hóa tuyến vận chuyển để giảm thiểu rủi ro chuỗi cung ứng.